Χτες μίλησα για τη γλώσσα και πώς αυτή αλλάζει μέσα από τα social media.
Άφησα ένα σημαντικό μέρος της αλλαγής της γλώσσας για τελευταίο, καθώς είναι ίσως και το σημαντικότερο σε ότι αφορά το Internet Marketing.
Αυτό λοιπόν είναι το πώς μεταφέρονται κάποιες απόψεις από τον offline κόσμο στον online λόγω των εξής παραγόντων:
1. Ευρύτητα και ποικιλομορφία του κοινού που καταναλώνει το μήνυμα
2. Διαφορές μεταξύ γραπτού και προφορικού λόγου
3. Διαφορά διάθεσης μεταξύ παραγωγού και καταναλωτών
4. Χρονική υστέρηση μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Εχουμε συνηθίσει (και ως άτομα αλλά και ως εταιρείες) η επικοινωνία μας να είναι λιγότερο δημόσια και περισσότερο ελεγχόμενη ως προς τους αποδέκτες της . Αυτό σημαίνει πως δεν έχουμε αναπτύξει τα κατάλληλα φίλτρα για να επεξεργαστούμε κάτι που θα λέγαμε στους πιο κοντινούς μας ανθρώπους πριν το αναρτήσουμε οπουδήποτε. Έτσι αν κάνω προσωπικά ένα σχόλιο που κράζει -ας πούμε- την απεργία των ιδιοκτητών βυτιοφόρων μπορεί εύκολα να δημιουργήσει παρεξήγηση μεταξύ ημών και κάποιων φίλων των οποίων η οικογένεια έχει βυτιοφόρα και θεωρεί ότι καλώς κάνει και απεργεί. Πολύ πιθανόν η ανάρτησή μου να περάσει στο ντούκου από το 97% των φίλων μου, ένα 2.5% να συμφωνήσει ή να σχολιάσει θετικά και ένα 0.5% να τσαντιστεί και να απαντήσει εριστικά αμυνόμενο τη θέση του. Άρα, η ευρύτητα και η ποικιλομορφία του κοινού μπορεί να φέρει ένα ανεπιθύμητο αποτέλεσμα στο μήνυμά μου.
Όταν λοιπόν υπάρχει κάποια διαφορά, η έλλειψη εκφράσεων προσώπου και γλώσσας του σώματος αλλά και η ευκολία που προσφέρει ένα παράθυρο το οποίο κλείνει με ένα κλικ (και κάποιες φορές η ανωνυμία που αυτό μπορεί να παρέχει) οδηγεί συχνά σε σκληρότερες και πιο αφιλτράριστες εκφράσεις, οι οποίες είναι πολύ εύκολο να παρεξηγηθούν και τις οποίες μετά θα κληθούμε να υπερασπιστούμε.
Αν αντί για παράθυρο που κλείνει με ένα κλικ πηγαίναμε για καφέ με το ίδιο ακριβώς άτομο, θα είχαμε πολύ μεγαλύτερο interactivity και πιθανόν να παρουσιάζαμε τις απόψεις μας λιγότερο αιχμηρές λαμβάνοντας υπόψη μας το background του. Και πιθανόν να ακούγαμε περισσότερο το τι έχει κι αυτός να πει για το θέμα και να βλέπαμε και την άλλη πλευρά του νομίσματος.
Όταν όμως γράψουμε κάτι που δεν αλλάζει (scripta manent) και χωρίς να έχουμε κάποιο body language feedback ενώ το λέμε (π.χ. στραβομουτσούνιασμα) αλλά μόνο αφού το πούμε δημοσίως, τότε φυσικά και ο κάθε θιγμένος θα πρέπει να δείξει την αντίθεσή του ισχυρά. Και επειδή έχουμε ήδη ξεπεράσει το στάδιο της διαφωνίας με τη γλώσσα του σώματος, κολυμπάμε κατευθείαν στα βαθεία με έντονες γραπτές διαμαρτυρίες, παρεξηγήσεις και πιθανόν βρισιές.
Τα πράγματα φυσικά είναι χειρότερα αν δεν μιλάμε για το facebook όπου κάποιος συνήθως είναι γνωστός σου ή φίλος σου in real life, αλλά αν μιλάμε για forums, blogs, portals, twitter ή άλλα social media όπου οι δεσμοί είναι πιο χαλαροί ή και ανύπαρκτοι, τότε τα πράγματα είναι διαφορετικά. Αφενός, εκεί οι διάλογοι είναι πολύ πιο δημόσιοι. Δεν σχολιάζουν μόνοι οι «φίλοι» αλλά ο οποιοσδήποτε. Επίσης, το ότι δεν έχει κανένα φυσικό δεσμό με τους άλλους σχολιαστές, μπορεί να σημαίνει ότι είναι εύκολο για τον οποιοδήποτε να γίνει troll.
Παρόμοια προβλήματα προκαλούνται και από την αέναη παρουσία του γραπτού λόγου. Κάτι που γράφω σήμερα μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις αρκετά αργότερα, όταν οι συνθήκες θα έχουν αλλάξει. Ήδη πολύ συχνά βλέπω για πράγματα που έγραψα στο προσωπικό μου blog πως σχολιάζονται από κάποιον τυχαίο περαστικό πέντε και έξι χρόνια αργότερα. Αν έγραφα για τα κοινά είναι αρκετά πιθανό να είχα για πολλά χρόνια ακόμα σχόλια από κάποιον που δεν πρόσεξε (ή αδιαφόρησε για) την ημερομηνία στα γραφόμενά μου.
Και τέλος φυσικά, υπάρχει κάτι που συμβαίνει και στο Internet αλλά και τηλεφωνικά: Η διαφορά στη διάθεση. Αν κάποιος έχει μια χάλια και πιεστική μέρα και του τηλεφωνήσω εγώ για να τον ρωτήσω αν θυμάται πώς λέγανε το τάδε ταβερνάκι που είχαμε πάει πριν 3 χρόνια στο Γύθειο γιατί είμαι διακοπές και θέλω να ξαναπάω, τότε είναι πολύ πιθανόν να τα πάρει. Και αν το κάνω γραπτώς και δημοσίως, είναι πολύ πιθανόν να νιώσει αυτή την αποσύνδεση μαζί μου λόγω της διαφοράς στο mood μας.
Και αυτά είναι τα βασικά…